اصول اخلاقی انتشار مقاله در فصلنامه جمعیت و پیشرفت
اصول اخلاقی این نشریه از منشور اخلاق پژوهش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و همچنین دستورالعمل های کمیته اخلاق انتشار (COPE) پیروی نموده که شامل کلیه دست اندرکاران انتشار مجله (مسئولان فصلنامه، داوران و نویسندگان محترم) می باشد.
این نشریه فقط مقالههایی را منتشر خواهد کرد که حاوی یافتههای نو و اصیل در موضوع مجله باشد. هیئت تحریریه همواره از دریافت نتایج تحقیقات استادان، پژوهندگان و صاحبنظران استقبال می کند. پژوهشگرانی که مایلند مقالههایشان در این نشریه انتشار یابد، شایسته است به نکات مشروحه زیر توجّه فرمایند:
اصول مربوط به مسئولان فصلنامه:
1. قوانین حق تکثیر و اقتباس از سایر آثار ادبی توسط نشریه رعایت شده و حق افراد در هنگام انتشار محفوظ می باشد.
2. تصمیم گیری درباره مقالات در هر مرحله ای بدون توجه به نژاد، جنسیت، باورهای مذهبی، قومی، شهروندی، و یا فلسفه سیاسی نویسندگان انجام خواهد شد.
3. اطلاعات شخصی نویسندگان مقالات برای تمامی افرادی که به آن دسترسی دارند مانند سردبیر، اعضای هیات تحریریه و مدیر داخلی نشریه و سایر عوامل فعال (غیر از نویسنده مربوطه) مانند داوران، مشاوران، ویراستار و ناشر امانتدار کاملاً محرمانه بوده و در هر زمانی از آن محافظت می شود.
4. در صورت نیاز از نویسنده خواسته شود داده های خام، مصاحبهها و یا پرسشنامه ها و سایر ابزار به کار رفته در تحقیق را ارائه و معرفی نماید.
5. در صورت مشاهده هرگونه تخلف از سوی پژوهشگران، مجله براساس قوانین بین المللی (COPE) برخورد خواهد کرد.
اصول مربوط به داوران محترم:
1- داوران انتخاب شده می بایست بعد از بررسی اولیه، بلافاصله سردبیر نشریه را در جریان نتیجه آن قرار دهند که شامل:
الف) عدم داوری مقاله به دلیل نبودن موضوع مقاله در حوزه کار داور، کمبود وقت یا... است
ب) داوری همراه با تآخیر به دلیل مشغله کاری، عدم دسترسی به امکانات کافی و... است
2- داوری مقالات می بایست بر اساس مستندات علمی و استدلال کافی باشد، با وضوح و به روشنی بیان شود و این مدارک به نشریات و نویسندگان ارائه شود و از اعلام نظر سلیقه ای، شخصی ، نژادی و مذهبی و غیره در داوری مقالات خودداری کند.
3- توجه به منابع استفاده شده در مقاله از دیگر وظایف داوران است. کلیه تحقیقات، موضوعات و نقل قول هایی که در مقاله استفاده شده است می بایست با ارجاع دهی کامل در کتابنامه همراه باشد.
4- داوران مقالاتی که منافع اشخاص، موسسات و شرکت های خاصی به وسیله آن حاصل می شود و یا روابط شخصی در آن مشاهده می شود را نمی بایست برای داوری قبول کنند.
اصول مربوط به نویسندگان محترم:
1- مقالات باید حاصل مطالعات، تجربهها و پژوهشهای نویسنده یا نویسندگان باشد.
2- نویسندگان مقالات را به صورت علمی و منسجم، مطابق استاندارد مجله آماده کنند و روش و رویکرد خود را ذکر و دادهها را به صورت صحیح گزارش کنند.
3- نویسندگان با ذکر نویسنده مسئول و همکاران و نیز ارجاعدهی کامل، حقوق سایر اشخاص در مقاله را رعایت کنند.
4- نویسندگان از ابراز موضوعات حساس و غیراخلاقی، سلیقهای و شخصی، نژادی و مذهبی و دادن اطلاعات جعلی و نادرست و ترجمه از آثار دیگران بدون ذکر عنوان در مقاله خودداری کنند.
5- از نویسنده درخواست میشود در صورت نیاز دادههای خام، مصاحبهها و یا پرسشنامهها و سایر ابزار به کار رفته در تحقیق را ارائه و معرفی نماید.
6- ارائه همزمان یک مقاله به چند نشریه و یا ارائه مقالات منتشر شده و یا پذیرش شده به سایر نشریات خلاف COPE است. در صورت مشاهده تخلف، سرقت علمی محسوب شده و به وزارت علوم گزارش خواهد شد.
7- اصل مقالههای رد شده یا انصراف داده شده پس از شش ماه از آرشیو فصلنامه خارج خواهد شد و فصلنامه هیچگونه مسئولیتی در قبال آن نخواهد داشت.
8- فصلنامه در رد یا قبول، ویرایش، تلخیص یا اصلاح مقاله های دریافتی آزاد است.
مصادیق نقض اصول اخلاقی انتشار توسط نویسندگان:
1- سرقت ادبی: سرقت ادبی به معنای استفاده ی عمدی از مقالات یا ایده های شخص دیگر به نام خود است. حتی استفاده از یک جمله شخص دیگر یا جملات قبلی خود بدون ذکر منبع، سرقت محسوب میشود. تمامی رونوشت های ارسال شده به این نشریه توسط نرم افزارهای سرقت ادبی مورد بازبینی قرار میگیرند.
2- داده سازی و تحریف: داده سازی هنگامیست که محقق در عمل مطالعه ای را انجام نداده اما داده و نتیجه گیری ارائه میدهد. تحریف نیز هنگامی رخ میدهد که تحقیقی را انجام داده اما داده ها و نتایج آن را تغییر میدهد.
3- ارسال همزمان: هنگامیست که یک رونوشت به دو نشریه ارسال میشود.
4- ارسال دونسخه ای (المثنی): هنگامی رخ میدهد که دو یا چند مقاله دارای فرضیات، داده ها، و نتایج یکسان هستند.
5- ارسال تکراری (اضافی): به معنی تقسیم یک مطالعه به مقالات متعدد و ارسال آن ها میباشد.
6- سهیم کردن نادرست مؤلف دیگر: همه ی مؤلفان لیست شده در مقاله میبایست در انجام آن سهیم باشند.
7- دستکاری منابع: هنگامیست که در قسمت پایانی یک رونوشت منابع متعددی ذکر میشود، در حالیکه در محتوای متن نامی از آن ها برده نشده است.
نمودار دستورالعمل های کمیته اخلاق انتشار «COPE» به زبان فارسی
منشور اخلاق پژوهش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری